Vulkaan Emmelberg (Eifel)


Oisterwijkse vennen dl 1


Bovendien heb ik zelf, samen met Jan & Els Weertz, het artikel over de Kampina en de aangrenzende Oisterwijkse Bossen en Vennen voor deze special geschreven. Tijdens werkbezoeken maak ik dan honderden fotoos, waarvan er hooguit 10 gebruikt worden voor het gehele gebied. Dan is het wel aardig om op deze site nog eens enkele vennen wat meer in het zonnetje te zetten.

We starten hier bij het Van Esschenven. Dit ven loopt van de linkerzijde van de luchtfoto in noordoostelijke richting naar het centrum van de foto.

> Lees meer

Vulkaan Emmelberg (Eifel)

9 juli 2014

De Eifel staat bekend om zijn vele vulkanen. Er zijn er teveel om elke vulkaan tot een potentieel Aardkundig Monument te benoemen. Bovendien doet zich de vreemde situatie voor dat de vulkanen educatief pas heel mooi worden als ze aangetast worden door de exploitatie van grondstoffen uit de vulkaan. Gelukkig worden het geen platte pannenkoeken, omdat er altijd flinke resten blijven staan.

Tijdens bezoeken in 2003, 2004, 2006 en 2010 hebben we al heel wat vulkanen een of meer keren bezocht. In 2014 hebben we met name in de buurt van Hillesheim diverse vulkanen bezocht. Van 3 bezochte vulkanen in 2014, de Arensberg, de Emmelberg en de Rockeskyller Kopf wil ik op deze website wat meer laten zien.

Bij die bezoeken valt op hoe complex de genese van die vulkanen is. Meestal is er sprake van meerdere uitbarstingen en dan ook nog van verschillende typen. We gaan nu op bezoek bij een verlaten groeve aan de zuidzijde van Uedersdorf: de Emmelberg. Op onderstaande foto zien we het resultaat van een reeks uitbarstingen waarbij veel vulkanisch materiaal de lucht in is gegaan.




In dit geval was het vulkanisch materiaal dat in de lucht geblazen werd met name kleine asdeeltjes. Die zijn vervolgens weer neergedaald en hebben aslagen, vaak in diverse kleuren gevormd. Als je inzoomt op de aslagen (foto hieronder) is goed te zien dat er ook grover materiaal in de aslagen voorkomt. Soms zijn het steentjes (2-6 cm), maar er komen ook zogenoemde bommen (> 6 cm) voor.




Als we wat verder in de groeve lopen lijken er enorme rupsen door de groeve te kruipen. Hier is het vulkanisch materiaal als een soort purschuim uit breuken in de ondergrond tevoorschijn gekomen en gestold.




De ronde doorsnede is aan de onderkant wat uitgehold omdat hier al jarenlang duizenden mineralenliefhebbers hun hobby intensief hebben uitgeoefend.




Tot slot nemen we nog even een kijkje achter in de groeve waar uit de verte (telelens) een kegelvorm zichtbaar is.




Middenboven is een kraterpijp goed herkenbaar.




Hieronder heb ik ingezoomd op de aslagen die op de overzichtsfoto zichtbaar waren. Op de voorgrond zie je de aslagen in de richting van de kraterpijp wegduiken.




Enkele meters verder naar links lopen onder de aslagen dikke lagen met slakken, die bij een eerdere uitbarsting in deze omgeving zijn weggestroomd.




Afbeeldingen: BOHOteam


Kampina


De fotopunten 1 en 2 liggen bij het Belversven. Dat is een ven met een duidelijk afwijkend formaat en ook de orientatie (zuid noord) wijkt af van het algemene patroon (zuidwest noordoost). De hogere gronden die de hoogtekaart toont aan de oostzijde van het ven zijn ook duidelijk op de foto te zien.

De afwijkende vorm en orientatie heeft mensen aan het denken gezet. Hoewel er weinig onderzoeksgegevens beschikbaar zijn heeft men het idee dat we hier te maken hebben met een restant van een zuidnoord lopend smeltwaterdal, dat aan het einde van het Weichselien door dekzandvorming zijn loop heeft moeten verleggen. De drooggevallen laagte is toen door westelijk winden verder uitgeblazen, waardoor er aan de oostzijde extra zand geaccumuleerd is.

Door beheersmaatregelen is het relief aangetast. Mogelijk is de rug later nog wat extra door verstuiving geaccentueerd, maar de podsolverschijnselen wijzen op een hogere ouderdom.

> Lees meer