Tijdelijk: kruiend ijs
16 februari 2012
Veel aardkundige monumenten zijn zodanig gekozen dat ze (hopelijk) een permanent karakter hebben. Mede afhankelijk van de grootte kan er natuurlijk wel eens aantasting van de waarden plaatsvinden. Van sommige aardkundige fenomenen weet je van tevoren dat ze maar een tijdelijk karakter hebben. Een voorbeeld daarvan is kruiend ijs. Het is echter wel een prachtig fenomeen dat zeer de moeite waard is om naar te kijken. Vandaar het volgende verslag.
Hier sta ik op de parkeerplaats bij de Oostvaardersdijk. Je ziet een dijk die versterkt is met basalt. Daarvoor zijn aan de waterkant flinke blokken natuursteen gestort.
Het startpunt bij de Oostvaardersdijk
Erg spectaculair is het hier nog niet, maar je kunt goed zien dat de ijsschotsen al wat schuingesteld en omhoog geduwd zijn.
Schuine ijsschotsen
Een volgende stop is ter hoogte van de parkeerplaats bij de Oostvaardersplassen. Hier ziet het er veel imponerender uit. Een grote berg ijsschotsen kruit over de natuursteen heen.
Kruiend ijs
Als je deze berg met grote en kleine ijsschotsen, die hier uit de Markerwaard op het land is gekomen, ziet dan raak je wel onder de indruk.
Grote en kleine ijsschotsen
Het is goed te zien dat achter de ijsschotsbergen nog een tamelijk gesloten ijsdek ligt. Op de achtergrond is een deel van een konvooi schepen te zien dat voorgegaan wordt door een ijsbreker. De mate van invloed van de ijsbrekers op de aanwezigheid en de hoogte van het kruiend ijs is mij onbekend.
Schepen in konvooi op de achtergrond
Wat verder oostwaarts, bij Lelystad, liggen enkele basaltdammen in het Markermeer. Zij vormen een soort haven. Hier is goed te zien dat het ijs op meerdere plaatsen over de dijk heen is geschoven.
Kruiend ijs gaat over de dam heen
Hier een teleopname van een gedeelte van de vorige foto.
Teleopname
De dooiaanval is gepaard gegaan met westenwinden. Een reden temeer om nog maar eens over de Houtribdijk (N302), van Lelystad naar Enkhuizen te rijden. Deze dijk vormt de oostgrens van de Markerwaard. Op sommige plekken is het zeer indrukwekkend wat er met de westenwinden tegen de dijk aan is gekruid.
Parkeerplaatsen zijn hier maar zeer spaarzaam aanwezig, dus het is voor de diverse kruiend ijs recreanten wel oppassen geblazen.
Kruiend ijs aan de westzijde van de Markerwaard
Eenmaal veilig over de vangrail heen is het prachtig. De hoogste bergen zijn ca 4 meter hoog. Het valt overigens niet mee om de ijsschotsbergen goed op de foto te krijgen. Het zicht is al een stuk slechter geworden en het ijs valt, zonder fotoshoppen, wel zeer blauw uit.
Prachtige ijsschotsbergen
Ook zijn de afzonderlijke ijsschotsen in een dergelijke berg moeilijk scherp te krijgen.
IJsschotsberg aan de westzijde van de Markerwaard
Er is altijd wel een vriendelijke mederecreant te vinden die jou wel op de foto wil zetten. De ijsschotsen zijn na de diverse dooidagen nog wel een stuk dikker als ik dacht.
Even poseren
Al je 1 schots pakt is hij niet blauw. Prachtige ijsnaalden zijn zichtbaar.
Een schots
Nog een laatste blik op dit prachtige, tijdelijke, aardkundige monument. Als je deze bergen gezien hebt kun je je voorstellen, dat in het verleden nogal eens overstromingen in rivieren veroorzaakt zijn door dergelijke ijsdammen.
Zie ook waarnemingen van 28 januari 2013: http://www.aardkundigewaarden.nl/zwerfsteneneiland/detailpagina.php?tuin_ID=498
Een laatste blik
