www.aardkundigemonumenten.nl --> Overzicht


Duurswouderheide


De wijde omgeving van de Duurswouderheide bestaat uit een grondmorenelandschap. Enkele moerassige beekdalen voeren het overtollige water in zuidwestelijk richting af. Op de grondmorene liggen hier en daar dekzandruggen, die soms later, bijvoorbeeld bij Bakkeveen, nog eens verstoven zijn. De omgeving van de Duurswouderheide is zo’n dekzandrug, die nu in bos en heide ligt. Temidden van die begroeiing liggen veelvuldig plasjes.
De literatuur (bijvoorbeeld op internet Geosites) spreekt hier van pingoruines. Een pingo is een grotendeels met ijs gevulde heuvel, die ontstaat wanneer door ondergrondse aanvoer van water een ijslens in de bodem gevormd wordt. Door aangroei van de ijslens ontstaat uiteindelijk een heuvel in het landschap. De opgeheven, bovenop de ijslens gelegen grond erodeert en blubbert naar beneden. Na het definitief afsmelten van de ijslens blijft als resultaat een min of meer ronde laagte met een ruggetje er omheen (randwal) over, een zogenoemde pingoruine.
Zowel de vorming van de pingoruines als de dekzandvorming heeft plaatsgevonden aan het einde van de laatste ijstijd. Het landijs bereikte ons land toen niet. maar er waren hier poolwoestijnen met op vele plaatsen een permanent bevroren ondergond.

> Lees meer

Overzicht aardkundige monumenten


Oostburg: moernering


Op Google Earth, een zeer dankbare hulpbron bij onze vakanties, waren nog wel wat afwijkingen te zien in de Veerhoekpolder, iets ten westen van Oostburg. Deze afbeeldingen zijn al een paar jaar oud dus we waren wel benieuwd of er nog wat te zien zou zijn. Ruilverkavelaars zijn in Zeeland op vele plaatsen meerdere keren aan de slag geweest. Dat betekent meestal grootscheepse egalisatie, hoewel onderop de foto waarschijnlijk weer relief is toegevoegd op een golfterrein. Bij de fotopunten 1 en 2 op de luchtfoto hadden we beet.

Moernering is een activiteit uit de Middeleeuwen waarbij men, door het verbranden van veen, zout probeerde te winnen. Dat veen moest dan natuurlijk wel met zeewater doordrenkt zijn geweest, maar aan de andere kant zal al te veel klei in het veen wel ongewenst zijn geweest. Een dergelijk afgegraven veengebied leverde een pokdalig landschap op met chaotische hoogteverschillen. Dergelijke hoogteverschillen belemmeren het agrarisch gebruik en daarom zijn veel van deze gebieden in de loop der tijd, en zeker bij een ruilverkaveling geegaliseerd.

De volgende vijf afbeeldingen worden vanwege het overzicht gevolgd door een gemonteerd panorama. Op de eerst foto is te zien dat het perceel op de achtergrond een biljartlaken is geworden.

> Lees meer