Geotop Hasenkoepfel, Hessen


Mijzen


De provincie Noord Holland heeft op 29 november 2007 haar 9e aardkundige monument benoemd. Dit keer was de polder Mijzen aan de beurt. Een indruk van de landschappelijke ligging van de polder Mijzen krijgen we door de eerste 2 geomorfologische kaartjes. De eerste kaart toont een doorsnede door de provincie Noord Holland. Van links naar rechts zien we de recent gevormde jonge duinen (gele kleuren) langs de kust. Meer het binnenland in ligt van noord nar zuid een hele rij steden. Dat is niet toevallig. Veelal zijn de oude kernen ontstaan op de oude strandwallen (lichtgele kleur) die duizenden jaren geleden (vanaf ca . 4300 v. C.) onze kust markeerden. Veel is daar niet van te zien op de kaart, omdat ze onder de bebouwing liggen. Meer naar het oosten lagen in die tijd zeekleiafzettingen aan het oppervlak. Daarop vormde zich in de loop der tijd dikke veenpakketten.

> Lees meer

Geotop Hasenkoepfel, Hessen

11 september 2012

In 1994 heb ik de term en het begrip aardkundige monumenten geintroduceerd om in het kader van het Europees Natuurbeschermingsjaar 1995 een europees logo te mogen voeren. Dat is gelukt. Er zijn echter meerdere begrippen die zulk soort fenomenen min of meer dekken. Zo heb je bijvoorbeeld de geologische monumenten. Dat zijn veelal groeves en je kunt stellen dat geologische monumenten ook aardkundige monumenten zijn, maar omgekeerd niet altijd. In Duitsland spreekt men over geotopen en daar wordt ook iets dergelijks mee bedoeld.

Tijdens een bezoek aan Hessen en Thueringen in 2012 leek het me wel leuk om eens een paar van die geotopen van dichtbij te bekijken en te zien hoe ze zijn ingericht etc.

Het viel nog niet mee om bezoekwaardige lokaties te vinden. Googelen op geologie Hessen etc leverde niet direct veel op. Snuffelen in de plaatjes op google earth kost zeer veel tijd, maar levert naast talloze zonsondergangen soms boeiende items op. (zie voor Hessen ook de geotopen Glasberg, Gunzenau en Buedingen)




De Vogelsberg in Hessen is een enorm uitgestrekt basaltgebied. Het is ca 19 miljoen jaar geleden(Tertiair, Mioceen) gevormd door een complex van verschillende lavastromen die hier indertijd door de aanwezige oudere afzettingen (onder andere Buntsandstein) heenbraken.

Dankzij de website vogelsberg-touristik.de kregen we grip op een aantal voormalige groeves. Ze staan op die site kort getypeerd, inclusief GPS gegevens en een typering van de toegankelijkheid. Na bezoeken aan de voormalige basaltgroeves Glasberg en Gunzenau zijn we ook eens op zoek gegaan naar de voormalige basaltgroeve Hasenkoepfel.




Frischborn

Het leek ons leuk hier eens te kijken omdat op een foto zitbankjes te zien waren. Dat zou kunnen betekenen dat hier geen vuilstort of iets dergelijks aanwezig is




Recreatieve inrichting groeve

De groeve ziet er inderdaad schoon uit. Ook staan er enkele hutten. Bovendien was er zowaar een parkeerterrein naast de groeve gelegen.




Recreatieve inrichting groeve

Het lijkt wel of de basaltzuilen hier staan te dansen.




Dansende zuilen

Een leuk plekje voor een foto.




Fotogeniek plekje

Hier ook een mooi plekje met rechts een buigende zuil en links een wat vreemde struktuur in de basalt.




Afwijkende struktuur in de basalt

Ingezoomd wordt duidelijk dat de basalt hier een breccieachtige vorm heeft.

Mijn conclusie is dat dit een mooi ingerichte (voormalige) groeve is. Ook een goede bereikbaarheid door het parkeerterrein. Jammer is ook hier dat er geen enkele routeverwijzing in het dorp is. In de groeve zelf zou een mooi informatiepaneel niet misplaatst zijn.




Detail van vorige foto

Bronnen:

Afbeeldingen:
BOHO-team.


Literatuur:
www.vogelsberg-touristik.de
Hoogendoorn, fotoalbum Duitsland 2012


De Dommel dl 1




We starten met een bezoek aan De Dommel. De provincie heeft hier een aardkundig monument benoemd, waarvan een paneel staat aan de Bobbenagelse weg in Sint-Oedenrode. Hoewel de provincie Utrecht ook veel dekzandgebieden heeft en bijvoorbeeld in de Gelderse Vallei de combinatie met beken algemeen is, valt het op bovenstaand kaartje gelijk op dat de door kanalisatie afgeneden meanderende beeklopen hier in deze omgeving in ruime mate bewaard zijn gebleven.

Op weg naar het paneel treffen we al een mooi uitzicht op een dekzandrug. Op de diverse kaartjes in dit webverhaal is deze locatie aangegeven door het getal 1. Vanaf dat punt kijken we in noordwestelijke richting naar een dekzandrug.



Deze geomorfologische kaart van Alterra (WUR) geeft de vormen aan het aardoppervlak weer. De groenige kleuren geven de beekdalbodem (code 2R7) aan, waarin soms wat veen is gelegen (code 1R4). De oude beddingen in de dalbodem zijn veelal nog watervoerend en op deze kaart aan de kronkelige blauwe waterpartijen herkenbaar. De beekdalbodem wordt aan weerszijden begrensd door dekzandvlakten (code 2M13) die soms door overstromingswater verspoeld zijn (code 2M10). Markant rijzen dekzandruggen (code 3K14 en 4K14) naast de beekdalbodem in de wat lager gelegen vlakkere dekzandgebieden op, zoals bijvoorbeeld op het vorige plaatje te zien was.

> Lees meer