Saint Quirin eo


De korte- en lange duinen


In het oosten van de provincie Utrecht bestaat de bodem voornamelijk uit zandige afzettingen. De kern vormt de enige tientallen meters hoge Utrechtse Heuvelrug. Dat is een stuwwal die in de voorlaatste ijstijd, zo'n 150.000 jaar geleden, is gevormd door het uit Scandinavië oprukkende landijs. Om die Heuvelrug heen is in de laatste ijstijd, 70.000 - 10.000 jaar geleden, een dik zandpakket als een deken over het toenmalige landschap neergelegd. In de Middeleeuwen werden de zandvlaktes plaatselijk weer kaal door overbeweiding met schapen. De wind kreeg weer vat op het kale, droge zand. De Lange Duinen is een restant van zo'n stuifzandgebied.

> Lees meer

Saint Quirin eo

11 juli 2015

In de meeste regios is, als je een tijdje om je heen kijkt, wel iets boeiends te zien op aardkundig gebied. Zo ook deze vakantie in Turquestein-Blancrupt, een gehucht nabij Saint Quirin. Het ligt aan de oostkant van Lotharingen tegen de Vogezen aan. Ca 250 miljoen jaar geleden zijn gedurende de Trias enorme hoeveelheden puin afkomstig uit aangrenzende gebergten neergelegd in deze nabij zeeniveau gelegen gebieden. Deze Buntsandstein wordt hier Vogezer zandsteen (Gres Vosgien) genoemd. Tijdens de vorming van de Vogezen en het Zwarte Woud is dit gebied opgeheven tot een plateau. Recente rivieren als de Sarre Blanche en de Sarre Rouge hebben het plateau wat versneden.

Het gebied is kennelijk al lang aantrekkelijk geweest voor bewoning. Mogelijk mede omdat de zandsteen veelal goed bewerkbaar is. Alleen liggen de resten allemaal verdoezeld onder de groene deken van de dichte bebossing.




Op de rand van een Romeinse groeve

Een speurtocht op internet leverde een paar boeiende plaatjes op van een voormalig Gallo-Romeins gehucht. De ervaring heeft ons geleerd dat alle leuke plekjes bereikbaar zijn met de auto, mits je bereid bent om kilometers lang over smalle bosweggetjes te rijden met slechts enkele passeermogelijkheden en nauwelijks aanwijzingen. Vanaf een parkeerplek is het nog een kwartiertje lopen (gele route).




Route naar Croix Guillaume

Een informatiepaneel geeft een overzicht van wat er allemaal te zien moet zijn.




informatiepaneel

Die informatiepanelen zijn zeer welkom, want af en toe vraag je je af hoe je in deze stenen chaos stucturen moet zien.




Chaos

Hier sta ik in een vertrek van een groter (gereconstrueerd) huis.




Woning

Het leuke is dat het een heel gehucht is, niet alleen met woningen maar ook begraafplaatsen en bijvoorbeeld groeves waaruit de benodigde stenen gehakt zijn. Hier een mooi ogend onderdeel van de necropolis.




Graf

Hier een grotere groeve in het gehucht.

Het Gallo_Romeinse gehucht heeft enkele honderden jaren bestaan. Mooie vondsten zijn uiteraard verplaatst naar veiliger oorden (musea). Hoe het terrein er uit zag voor eventuele reconstructies is mij niet bekend.




Grote groeve in het gehucht

Een andere intrigerende foto in onze omgeving was die van een Romeinse weg middenin de zwaar beboste regio. Ook hier was er weer doorzettingsvermogen nodig om hem te vinden




Route naar de Romeinse weg

Midden in de bossen ligt hier ca 800 meter Romeinse weg. De weg ziet er niet overal hetzelfde uit. Op deze foto heeft het wegdek een wat chaotisch patroon, maar wel een vlak wegdek en muurtjes langs de rand.




De Romeinse weg

Hier is op de voorgrond een andere steenhouwer bezig geweest, of is mogelijk een andere groeve in gebruik genomen. In het midden lijkt vaste rots voor een lastige hobbel te zorgen.




Een ander patroon

Grappig is het ook om te zien dat er hier en daar karrensporen zijn uitgesleten in de zandsteen.

Op beide plaatsen is het duidelijk dat de Gallo-Romeinse bevolking 2000 jaar geleden al gebruik gemaakt heeft van de lokale abiotische gesteldheid door de goed bewerkbare Gres Vosgien te gebruiken voor de dagelijkse behoeften.




Afbeeldingen: BOHOteam


Oisterwijkse Vennen dl 2


In de voorgaande afbeelding loopt de Rosep in het midden door een laagte naar het noorden. Links liggen de Oisterwijkse Vennen en rechts de Kampina.
We kijken onder naar een uitsnede. De getallen geven een paar fotopunten aan.
Op de brede en lange dekzandrug blijken met dezelfde orientatie smallere ruggen voor te komen met daar tussenin uitgestoven laagten. De laagten worden veelal omgrensd door lage ruggetjes, maar in het verlengde van de laagten, met andere woorden aan de oostzijde, liggen de hogere verstoven stuifzandduinen. De ruggen en ruggetjes zijn veelal in de laatste periode van de laatste ijstijd (Weichselien) gevormd. De duintjes zijn, gezien het regelmatig ontbreken van dikkere podsolprofielen, over het algemeen van recentere ouderdom.

Elders op deze site, in deel 1 van de Oisterwijkse Vennen, is het noordelijk gedeelte van de kaart behandeld (lokatie 1: Van Esschenven).

Hier zijn we aangekomen bij een markant punt (2) op de Bosweg. We kijken hier naar het Voorste Goorven. Dit is uitgebaggerd waardoor het opmerkelijk arm aan waterplanten lijkt. Eventuele hoogteverschillen met het aangrenzende land zijn niet te zien, omdat de randen van de vennen dicht begroeid zijn.

> Lees meer